Arie Boomsma vertrok met enkele bekeerlingen voor een leuke reis naar Jordanië. Het programma, getiteld “Van Hagelslag naar Halal”, zal wekelijks vanaf dinsdag 24 november 2015 om 21:20 te zien zijn op NPO3.
Interview met Arie Boomsma over nieuw KRO-NCRV programma over bekeerden en hun ouders.
Wat voor programma zijn jullie aan het maken?
Een programma over ouders en hun kinderen. Die kinderen hebben zich bekeerd tot de Islam en de ouders hebben daar moeite mee. We nemen ze mee op reis en gaan dan kijken of ze weer met elkaar in gesprek kunnen raken. Ons doel is om over en weer begrip voor elkaar te kunnen krijgen.
Waarom wil KRO-NCRV dit programma maken?
In mijn programma’s ervaren de deelnemers vaak een conflict in hun leven. Iets dat in de weg zit. Iets dat overwonnen, verbeterd of geopenbaard moet worden zodat het leven echt kan gaan stromen of opbloeien. In dit geval is dat de moeizame relatie tussen ouders en hun kinderen. Een verschillende kijk op het leven en vooral op de levensovertuiging. Als makers zijn we altijd op zoek naar een actueel thema dat is omgeven met vooroordelen. Vandaar in dit geval de link naar de Islam. Er is veel te winnen in beeldvorming. En het ontkrachten van vooroordelen en vergroten van de kennis over de Islam is misschien niet het hoofddoel van deze serie, maar kan wel een positief gevolg zijn van de wijze waarop we alles in beeld brengen.
Hoe gaat het programma eruit zien?
We gaan op reis met ouders en hun kinderen. Ze zullen op elkaar zijn aangewezen, hebben elkaar soms nodig bij opdrachten en uitdagingen die we voor ze bedacht hebben. En ze zullen veel met elkaar moeten praten. Aan het einde van die reis begrijpen ze elkaar dan hopelijk beter. Tussen ouder en kind heeft ooit liefde bestaan. Die moet weer opleven, ook als ze het oneens blijven met elkaars visie op het leven en geloof.
Op wat voor manier gaan jullie de Islam belichten?
De reis voert door een Islamitisch land, dus we zullen lokale gebruiken, cultuur en omgeving tonen. Dit programma gaat over ouders en kinderen, de Islam is de kapstok waaraan het programma wordt opgehangen. Een zogenaamde bedding. Benadering van dat thema zal dus altijd persoonlijk zijn. Hoe ervaren de deelnemers hun geloof, wat spreekt ze er zo in aan? Verwacht geen theologische discussies over de juiste interpretatie van verzen en teksten. Wij maken een programma over de relatie tussen familieleden, geen religieuze documentaire. Maar natuurlijk schuwen we ook de inhoudelijke discussie niet als dat bijdraagt aan meer wederzijds begrip.
Waarom zijn de opnamen in een Islamitisch land?
We kiezen voor het buitenland omdat we de deelnemers uit hun eigen omgeving willen halen, samen op reis, zodat ze echt op elkaar zijn aangewezen. Op afstand kijk je ook altijd even anders naar je eigen leven. We hebben een land op het oog, maar het is nog niet helemaal definitief, daarom laat ik dat nog even in het midden.
Moslims komen vaak negatief in het nieuws. Hoe voorkomen jullie dat het programma dit beeld wederom bevestigt?
Ik maak nu tien jaar programma’s voor de publieke omroep. Het makkelijke antwoord op deze vraag zou zijn dat we dat voorkomen zoals we dat in al die andere programma’s ook gedaan hebben met groepen en personen die soms last hebben van vooroordelen en negatieve beeldvorming. Maar belangrijker nog; het hele doel van dit programma is nu juist ouders en kinderen weer met elkaar in gesprek te krijgen. Als wij clichés, vooroordelen en negatieve beeldvorming zouden bevestigen, gaat dat natuurlijk nooit lukken.
“Televisie moet echt zijn, en eerlijk!” (Arie Boomsma)
Je twittert dat het een positief programma wordt terwijl jullie wel de pijnpunten willen gaan laten zien. Hoe willen jullie dat dan aanpakken? Hoe wordt het dan toch positief?
In storytelling werk je met spanningsbogen. Of je nu schrijft, vertelt of televisie maakt, je hebt een verandering nodig tussen begin en eind, een proces waarbij je publiek mee kan leven met de hoofdpersoon. Pijnpunten tussen ouders en kinderen worden dus aan het begin absoluut benoemd en zelfs benadrukt. Die ouders zullen kritisch zijn op de Islam, ze hebben er niet voor niets moeite mee dat hun kinderen zich tot dit geloof bekeerden. Maar dat begin van het verhaal zal altijd persoonlijk zijn en vanuit die ouders komen. Daarna gaan ze aan het werk en proberen ze nader tot elkaar te komen. Als makers zijn wij er dus op geen enkele wijze op uit een persoon of een geloof negatief neer te zetten. Dat zou dom zijn en averechts werken wat betreft het doel van dit programma.
Waarom wil een christelijke omroep zich gaan bezighouden met moslims?
De KRO-NCRV staat bekend om maatschappelijk betrokken programma’s. Die gaan over mensen binnen onze samenleving. Alle mensen.
En jij Arie? Heb jij wel voldoende verstand van de Islam?
Ik las de koran eind negentiger jaren voor het eerst in het Engels en een paar jaar daarna ook nog in die wat houterige Nederlandse vertaling. Ik bezocht moskeeën in Egypte, Tunesië, Soedan, Dominica, de Verenigde Staten en Nederland. Ik woon nu vijftien jaar in de Amsterdamse wijk Bos en Lommer, een van mijn broers is getrouwd met een Islamitische vrouw en ik heb nogal wat Islamitische vrienden waarmee ik zo nu en dan praat over geloof en beeldvorming. Maar ja, wanneer durft een mens van zichzelf te zeggen dat hij ergens verstand van heeft?
“Een van mijn broers is getrouwd met een Islamitische vrouw en ik heb nogal wat Islamitische vrienden waarmee ik zo nu en dan praat over geloof en beeldvorming.” (Arie Boomsma)
Wat heb je er aan om je als bekeerling hiervoor op te geven? En als ouders?
Deelname biedt de kans op het verbeteren van de onderlinge relatie. We hebben dit eerder gedaan, en het was prachtig om na de reis te zien hoe ouders en kinderen weer met elkaar in gesprek waren geraakt, die liefde weer terug hadden gevonden. Dat is de beste reden om mee te doen. Voor allebei.
Hebben jullie al alle kandidaten? Wat voor mensen zoeken jullie?
We hebben inderdaad al hele goede kandidaten. Maar nog niet genoeg. Soms melden jongeren zich aan en willen de ouders niet mee. Soms andersom. Het is dus niet eenvoudig, en we kunnen alle hulp gebruiken. Op dit moment zitten we in de researchfase en zijn we heel breed op zoek. Leeftijd, achtergrond, wanneer bekeerd maakt in deze fase van de research niet uit. Dus als je nog iemand kent… Of als je jezelf in deze problematiek herkent…
Waar kunnen geïnteresseerden zich melden?
Dan kunnen ze mailen naar [email protected] of bellen naar 035-6713020.
Het programma is inmiddels in de maak en wordt vanaf eind November uitgezonden op NPO3!
Door Arie Boomsma en Milou Grefkens, redacteur KRO-NCRV